جشن سروشگان یکی از جشن‌های باستانی ایرانیان است که در روز هفدهم هر ماه در تقویم ایرانی برگزار می‌شود. این جشن به افتخار سروش، ایزد پیام‌آور و نگهبان بیداری، برگزار می‌گردد. در این روز، مردم به عبادت و نیایش پروردگار می‌پردازند و به معابد می‌روند. خروس، به ویژه خروس سپید، به دلیل بانگ بامدادی‌اش، نماد سروش محسوب می‌شود.
جشن سروشگان چگونه برگزار می شود؟
در این جشن، ایرانیان باستان به عبادت و نیایش پروردگار می‌پردازختند و به معابد می‌رفتند. خروس، به ویژه خروس سپید، به دلیل بانگ بامدادی‌اش، نماد سروش محسوب می‌شود و در این روز از او تجلیل به عمل می‌آید.
ایزد سروش، که نیایش را به مردم آموخته و بر نظم جهان مراقبت دارد، در این روز مورد ستایش قرار می‌گیرد. او به عنوان نگهبان بیداری شناخته شده و هرگز به خواب نمی‌رود، و مخلوقات را پاسبانی می‌کند.
در این جشن، ایرانیان با انجام مراسم مذهبی و نیایش‌های ویژه، از ایزد سروش تجلیل می‌کنند و به او به عنوان نماد پاکی و نگهبانی از جهان احترام می‌گذارند. همچنین، ایزد سروش در اوستا به عنوان نابودکننده نیروهای اهریمنی مانند خشم و دروغ شناخته شده و به همراه دیگر ایزدان، اعمال انسان‌ها را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران کیفر می‌دهد.
سروش چه نقشی در اسطوره‌های ایرانی داشت؟
سروش در اسطوره‌های ایرانی نقشی کلیدی داشته و به عنوان یکی از ایزدان بزرگ شناخته می‌شود. او به عنوان پیک ایزدی، نگهبان نظم جهان و مدافع اَشا (حقیقت و عدالت) است. سروش همچنین با خروس، که نماد بیداری و تسلیم در برابر اهورامزدا است، مرتبط می‌شود.
در فرهنگ اساطیری ایران باستان، سروش به عنوان «رب النّوع شعر و هنر» مطرح است و نقش الهام‌بخش به شاعران را دارد. او واسطه‌ای میان انسان و خدایان بوده و شعر را به طور ناخودآگاه به شاعر الهام می‌کرده است.
در شاهنامه، سروش در لباس پری پلنگینه‌پوش ظاهر می‌شود و سیامک، پسر کیومرث را از توطئه‌ها و دشمنی‌های اهریمن و خزروان دیو علیه پدرش آگاه می‌کند. این نشان‌دهنده نقش سروش به عنوان راهنما و حامی انسان‌ها در مقابله با نیروهای شر است.
به طور کلی، سروش در اسطوره‌های ایرانی نمادی از بیداری، الهام، و حقیقت است و به عنوان یکی از ایزدان محافظ و راهنمای انسان‌ها محسوب می‌شود.
آداب و رسوم جشن سروشگان
جشن سروشگان، که در روز هفدهم هر ماه در تقویم ایرانی برگزار می‌شود، دارای آداب و رسوم خاصی است. این جشن به افتخار ایزد سروش، نماد اطاعت و نیایش، برگزار می‌گردد و با نمادها و مراسم مذهبی همراه است.
آداب جشن سروشگان:
- نیایش: مردم با عبادت و نیایش به پروردگار، ایزد سروش را گرامی می‌دارند.
- معابد: بازدید از معابد و انجام مراسم مذهبی در این روز مرسوم است.
- خروس سپید: خروس، به ویژه خروس سپید، به دلیل بانگ بامدادی‌اش، نماد سروش است و در این روز تجلیل می‌شود.
ایزد سروش، که بر فراز کوه البرز کاخی با یک هزار ستون دارد، هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد و همیشه بیدار است. او قبل از طلوع آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند.
نمادهای جشن سروشگان:
- خروس: خروس نماد مادی سروش است و با بانگ بامدادی خود مردم را به ستایش خداوند می‌خواند.
- سروش در اوستا: در اوستا، سروش به عنوان نابودکننده بدی‌ها و پلیدی‌ها و دیو آز و خشم شناخته شده است.
این جشن همچنین با فصل بهار و حفظ محیط زیست ارتباط دارد و به عنوان یکی از جشن‌های مهم در تقویم ایرانی محسوب می‌شود. جشن سروشگان نمادی از پاکی و نگهبانی از جهان است و به عنوان یکی از جشن‌های باستانی ایرانی، اهمیت ویژه‌ای در فرهنگ و تاریخ ایران دارد.