سیزده بدر، که به آن روز طبیعت نیز گفته می‌شود، یکی از جشن‌های سنتی ایران است که در سیزدهمین روز فروردین ماه، مصادف با اولین ماه تقویم ایرانی و نیز اولین ماه بهار برگزار می‌شود. این روز، که از تعطیلات رسمی ایران به شمار می‌رود، نشان‌دهنده پایان تعطیلات نوروزی است و مردم برای گذراندن این روز به دامن طبیعت می‌روند و پیک‌نیک می‌کنند.
برخی از آیین‌های مرتبط با این روز عبارتند از:
- گره‌زدن سبزه: که نمادی از دور کردن بدشانسی و آرزو کردن برای سالی پر از خوشبختی است.
- رها کردن سبزه در آب: که نمادی از تجدید حیات و طراوت طبیعت است.
- خوردن کاهو و سکنجبین: که یکی از سنت‌های غذایی این روز است.
این روز همچنین فرصتی برای دور هم جمع شدن خانواده‌ها و دوستان و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت و آغاز فصل جدید است.
آداب سیزده بدر
سیزده بدر، که به عنوان روز طبیعت نیز شناخته می‌شود، دارای آداب و رسوم خاصی است که در طول تاریخ ایران شکل گرفته‌اند. این روز، که در سیزدهم فروردین ماه جشن گرفته می‌شود، نمادی از پایان تعطیلات نوروزی و شروع کار و فعالیت‌های روزمره است. مردم در این روز به دامن طبیعت می‌روند و با انجام فعالیت‌هایی مانند گره زدن سبزه، رها کردن سبزه در آب روان، و انجام بازی‌های مختلف، روز خود را می‌گذرانند.
برخی از آداب و رسوم سیزده بدر عبارتند از:
- سپری کردن روز در دامان طبیعت: مردم برای استفاده از هوای تازه و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت به بیرون از خانه‌های خود می‌روند.
- گره زدن سبزه: این کار نمادی از دور کردن بدشانسی و آرزو کردن برای سالی پر از خوشبختی است.
- رها کردن سبزه در آب: نمادی از تجدید حیات و طراوت طبیعت است.
- خوردن آش و غذاهای مختلف: غذاهای سنتی مانند آش رشته و کاهو و سکنجبین در این روز مصرف می‌شوند.
- انجام بازی‌ها و سرگرمی‌ها: افراد با انجام بازی‌های گروهی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده، لحظات خوشی را در کنار یکدیگر سپری می‌کنند.
دستور پخت غذای سنتی ۱۳ بدر
دستور پخت جوجه کباب صحرایی مخصوص سیزده بدر:
- جوجه‌ها را از یک شب قبل در مواد خوابانده تا طعم و عطر بگیرند.
- از ادویه‌هایی مثل دارچین، سماق، کاری و پودر لیمو استفاده نکنید، زیرا ممکن است به تلخ شدن گوشت مرغ بعد از کبابی شدن منجر شوند.
- تکه‌های سینه مرغ را که پخت کمتری لازم دارند با هم و تکه‌های ران مرغ را جدا به سیخ بکشید و با حرارت کم آتش کباب کنید.
دستور پخت کباب کوبیده برای سیزده بدر:
- برای تهیه بهترین کباب کوبیده، از مخلوط گوشت قلوه‌گاه گوسفند و مغز ران گوساله استفاده کنید.
- گوشت کباب باید در یخچال بیات شود تا کبابی باکیفیت داشته باشید.
- گوشت را چندین بار (دست کم ۴ بار) چرخ کنید تا از متلاشی شدن کباب جلوگیری شود و ورز دهید تا حالت چسبنده پیدا کند.
نوشیدنی‌های مخصوص سیزده بدر
در سیزده بدر، مردم معمولاً نوشیدنی‌های سنتی و خنک مانند دوغ، شربت‌های گیاهی و آبمیوه‌های تازه را می‌نوشند. شربت‌هایی مانند شربت سکنجبین، شربت بهار نارنج، و شربت زعفرانی به دلیل طعم دلپذیر و خاصیت خنک‌کنندگی‌شان در این روز محبوب هستند. همچنین، نوشیدن چای در طبیعت، به ویژه چای دم‌کرده با گیاهان معطر مانند نعناع و بابونه، از دیگر سنت‌های نوشیدنی در این روز است.
این نوشیدنی‌ها نه تنها برای تازگی و خنکی در روزهای بهاری مناسب هستند، بلکه بخشی از فرهنگ و سنت‌های غنی ایرانی را در خود جای داده‌اند و فرصتی برای لذت بردن از طعم‌های متنوع و دلچسب در کنار دوستان و خانواده در دامن طبیعت را فراهم می‌کنند.